Gezamenlijke website van de Synagoge Meerssen en het Leerhuis Limburg

Op zondag 24 februari 2019 om drie uur 's middags geeft Johan van de Walle een inleiding op de joodse literatuur aan de hand van enkele belangrijke commentatoren zoals Rashi op de Pentateuch. Hij probeert aan de hand van enkele voorbeelden een beeld te schetsen van de overdracht van Wet door de voortdurende overdracht van de leringen en instructies uit de Thora aan de hand van de commentaren op de Thora. Zonder deze commentaren is de Thora niet of nauwelijks te begrijpen.  Rashi is een van de bekendste van deze commentatoren. Generaties joden zijn met zijn commentaar opgegroeid. De methode van Rashi heeft voor zeer veel mensen de bijbel ontsloten.

Hebreeuws is de taal waarin de boeken van de TeNaCH (het Oude Testament) geschreven zijn, en staat daarmee aan de bron van onze cultuur. In de acht bijeenkomsten van deze cursus leert u de Hebreeuwse letters en de eerste beginselen van de Hebreeuwse grammatica – ook handig als u van plan bent naar Israël te gaan. Na afloop heeft u voldoende basiskennis voor de vervolgcursus waarin teksten uit Genesis worden gelezen.

Er wordt gewerkt met de methode Hoi ik leer Ivriet. Deze is gemaakt voor basisschoolleerlingen en biedt de informatie aan op een toegankelijke en speelse manier. Het huiswerk is ongeveer 2 uur per bijeenkomst.

De stichting Leerhuis Limburg organiseert cursussen en bijeenkomsten om de kennis van het jodendom in Limburg te vergroten. (zie www.leerhuislimburg.nl)

Welkom bij Leerhuis Limburg

Uitnodiging

zondagmiddag 3 februari 2019

15.00 – 16.30 uur

Synagoge Meerssen

Lezing met als onderwerp:

Hertzberger, Burnier en wij

Rosanne Hertzberger schrijft levendige columns voor de krant. We lezen op deze middag met aandacht een van haar commentaren. De korte tekst “Losscheuren van de kudde” is ons uitgangspunt. Hertzberger vertelt hoe ze tot haar vreugde een zelfstandige geest heeft ontdekt.  Ze geeft aandacht aan Andreas Burnier en de actualiteit van haar denken (NRC, 6 mei 2017).

De boodschap? Wees geen meeloper. Maar hoe moet dat dan: je losmaken van de kudde en zelfstandig denken? Lezing en gesprek. Ruimte aan de toehoorders. Gelegenheid voor vragen en gesprek.

Inleider: André van Dijk

toegang: vrije gave

Zondag 20 januari 2019
Lezing met muziek
DE MUZEN VAN MEERSSEN

Er wordt U op 20 januari a.s. , binnen het kader van “MUZEN MEERSSEN” een heel bijzondere middag aangeboden.

De Heer Teerhöfer geeft een lezing over de dag van het jodendom.
Herman Teerhöfer, zal enkele thema’s toelichten die te maken met het veelkleurige en veelzijdige jodendom zoals de sjabbat, de synagoge, rituelen en gebruiken in de synagoge en religieuze symbolen en rituelen in het jodendom, rondom geboorte, religieus volwassen worden, huwelijk en sterven en begraven (van de wieg tot het graf).

Dit wordt afgewisseld met Jiddische liederen door zangeres Lucette van den Berg.

Reserveren: Email: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
U kunt reserveren bij Linda Möhringer en Marie-Louise Frissen
Of per mail muzenmeerssen.
Telefoonnummer 045 5712310 en 045 5421594

Tijd: 15.00 uur
Toegang: € 12,50 , kinderen tot 12 jaar gratis.
Adres: Kuileneindestraat 22a – Meerssen

Leerhuis rondom ‘Een gebroken wereld heel maken’ van Jonathan Sacks, 2018-2019

O.l.v. Piet Linders

Een van de karakteristieken van onze moderne wereld, is dat wij ons bewust zijn van de grote verscheidenheid van mensen, van culturen en tradities. De Britse rabbijn Jonathan Sacks ziet deze verscheidenheid als mogelijkheid onze wereld vorm te geven. Ook en vooral rondom de grote vraagstukken waar wij mee te maken hebben. De voorwaarden daartoe heeft hij kernachtig neergelegd in zijn boek ‘Leven met Verschil’.

Hoe dat proces in praktisch handelen gestalte krijgt, is onderwerp van zijn laatste publicatie ‘Een gebroken wereld heel maken’. De cursieve woorden staan zo in de titel van het boekomslag, daarmee meteen een meervoudig predicaat ontstaat. Lange tijd gold daarin het adagium van de verzuilde tijd waarin maatschappelijke instellingen een sterke rol speelden in de vraag ‘hoe een wereld te maken’. De laatste decennia komen vragen naar rijkdom en armoede, omgeving, milieu, gerechtigheid en geluk steeds meer bij onszelf te liggen. Ongeacht de plaats van jezelf, onze eigen verantwoordelijkheid is daarmee een fundamenteel gegeven. Van daar uit ontvouwt de auteur de opdracht om aan de wereld te werken. Om die als ‘handen van God’ te helpen scheppen en meer heel te maken.

De president van de Verenigde Staten heeft – in december 2017 - met zijn politieke uitspraken over Jeruzalem de gehele wereld tot reacties gebracht. Paus Franciscus heeft zich – urbi et ordi, aan stad en wereld – uitgesproken. Hoe moeten we ons tot die situatie verhouden?

Leerhuis Limburg biedt in januari 2018 twee studiemiddagen aan om het gesprek over deze internationale zaak te verdiepen. Een vertrekpunt biedt het boek: The Philosophy of Hebrew Scripture.

De eerste middag praten we op basis van het hoofdstuk Jeruzalem en Carthago. De inleider geeft de inhoud weer. En draagt gesprekonderwerpen aan.

De tweede middag gaan we in op de inleiding. Donderdagmiddagen van 14.00 – 16.00 uur. Plaats: Synagoge Meerssen. Kuileneindestraat 21A Meerssen

11 januari 2018                 Jerusalem and Carthage: reason and faith in Hebrew Scripture

                                          Part II, chapter 8: 219 - 256

18 januari 2018                 Introduction: beyond Reason and Revelation

Contactgegevens: www.leerhuislimburg.nl  Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. Cursusgeld 20,- euro. : scholieren en studenten: 10,- euro. IBAN NL90 RBRB 0954 8612 72. Wie betaald heeft, staat als cursist ingeschreven. Yoram Hazony: "The Philosophy of Hebrew Scripture." Cambridge University Press, 2012

Gespreksleider: André van Dijk Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.  

Aan hem zijn 14 van de 50 hoofdstukken van het boek Beresjiet (Genesis) gewijd: Jozef, een van de twaalf zonen van Jakob. Er is veel over hem te vertellen want zijn curriculum kent pieken en dalen. De verwende jongen wordt een slaaf, de gevangene wordt de eerste minister van Egypte.

Bij het Leerhuis Limburg leest een aantal cursisten de Jozefcyclus in het Hebreeuws. Er worden per bijeenkomst ongeveer vijf verzen voorbereid aan de hand van een woordenlijstje met opmerkingen en vragen over de grammatica.

Zin om mee te doen en weer eens Hebreeuwse teksten te lezen en daarover te praten? Kom vrijblijvend een keer kijken!

14 van de 50 hoofdstukken van het boek Genesis (of Beresjiet) zijn aan hem gewijd: Jozef, een van de twaalf zonen van Jakob. Er is veel over hem te vertellen want zijn curriculum kent pieken en dalen. Van een verwende jongen verandert hij in een slaaf, vanuit de gevangenis wordt hij de onderkoning van Egypte.

Een klein groepje cursisten leest de Jozefcyclus in het Hebreeuws. Ze lezen ongeveer vijf verzen per bijeenkomst, die ze thuis hebben voorbereid aan de hand van een woordenlijstje met opmerkingen en vragen over de grammatica. Met ruimte voor discussie!

Zin om mee te doen? Vereist zijn kennis van het Hebreeuws (in ieder geval de letters kunnen lezen) en een Hebreeuwse bijbel.

Praktisch

Tijd: Maandagavond 11 september, 2 oktober, 23 oktober, 13 november, 4 december 2017, 18.45-20.45u

Plaats: Kerk aan het Tempsplein, Tempsplein 14 in Heerlen

Prijs: € 80 voor vijf bijeenkomsten

Docent: Joanne Seldenrath

Meer informatie: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

De eerste vermelding van joden in Meerssen is te vinden in de rekeningen van de Proosdij behorend bij de basiliek. Op 22 september 1693 levert 'de jood van Meerssen' 86 pond ossenvlees en 11 pond schapenvlees ter waarde van 14 gulden en 14 stuivers. Daarmee lijkt een trend gezet. Ook in de twee en een halve eeuw eeuwen daarna zijn de Meerssense joden vooral te vinden in de veehandel. De twee families Zeligman, die in 1942 worden weggevoerd naar de kampen, beheerden bekende slagerijen in het dorp.
Vanaf het begin van de 18e eeuw vestigen zich druppelsgewijze families uit het naburige Maastricht en het wat verdere Rijnland in Meerssen. In de aanloop naar de Franse Revolutie is er plotseling sprake van een flinke toename van het aantal joden. Na de door de Fransen gebrachte formele gelijkstelling voor de wet vormt zich een stabiele en redelijk welvarende gemeenschap, schommelend tussen de 70 en 100 leden, die rond 1850 begint te sparen voor de bouw van een synagoge. Eerder was al een begraafplaats aangekocht op een idyllisch plekje langs de Geul. Op 17 juli 1853 wordt de synagoge feestelijk ingewijd. Een verbaasde journalist van het Nieuw Israëlitisch Weekblad uit Amsterdam beschrijft een typisch Limburgse stoet met voorop een harmonie gevolgd door de joodse gemeenschap en de rabbijn met de Thora-rollen.
Vanaf 1900 treedt een gestage afname op van het aantal joden in Meerssen. Men verhuist nogal eens naar Mokum! De lijst van 'in de gemeente woonachtige joden', die de burgemeester in juli 1942 opmaakt, bevat 17 namen. Negen van de vermelde personen worden omgebracht. Documentatiecentrum Yad Vashem in Jeruzalem vermeldt in totaal 51 vermoorde joden met een link naar Meerssen. De joodse gemeenschap in Meerssen bestaat niet meer!
Na de oorlog komt de synagoge in particuliere handen, raakt in verval en brandt in 1971 zelfs af. Onder leiding van Max Hamburger en Tibor Berkowitz – twee overlevenden van de Holocaust - wordt met financiële steun van provincie, gemeente en lokale bevolking het gebouw 1987/1988 gerestaureerd. Het Rijksmonument is sindsdien eigendom van een stichting, gerund door vrijwilligers. De primaire doelstelling van de Stichting Synagoge Meerssen is de instandhouding van het gebouw als beeldbepalend element in de kern Meerssen. Daarmee wordt tevens herinnerd aan de bewogen geschiedenis van een bevolkingsgroep, die eeuwen onderdeel uitmaakte van de Meerssense gemeenschap.
Nu de synagoge haar rol als gebedshuis heeft verloren fungeert het gebouw als ontmoetings- en cultureel centrum. Er worden tentoonstellingen en concerten gehouden, die publiekelijk toegankelijk zijn. Daarnaast worden er vaak tezamen met het Leerhuis Limburg lezingen en cursussen gehouden over voornamelijk levensbeschouwelijke, historische en filosofische onderwerpen. Tenslotte kan men op afspraak in groepsverband de synagoge bezoeken en ingeleid worden in de vele aspecten van het jodendom in de loop van een meer dan drieduizendjarige geschiedenis. Een geschiedenis waarin ook Meerssen voorkomt!

Programma's en samenwerking